search
close
Driekwart (75%) van de volwassenen in Curaçao ervaart hun eigen gezondheid als (heel) goed. Mannen voelen zich iets gezonder dan vrouwen (79% van de mannen versus 73% van de vrouwen). Dit komt onder andere door verschillen in leefstijl en arbeidsparticipatie en door de manier waarop mannen en vrouwen tot een oordeel over de eigen gezondheid komen (Rohlfsen & Jacobs-Kronenfeld, 2014; Idler & Benyamini, 1997). Mannen denken vaker dan vrouwen aan problemen met functioneren wanneer zij hun gezondheid beoordelen (Simon et al., 2005; Peersman et al., 2012).
Van de jongste groep volwassenen van 18 tot en met 24 jaar ervaart 86% een (zeer) goede gezondheid. Van de 65-plussers is dat nog maar 60%. Bij ouderen onderling is er een zwak verband tussen ervaren gezondheid en leeftijd (Kempen & Ormel, 1996; Hoeymans et al., 1997). Dat komt omdat veel ouderen vinden dat een slechtere gezondheid bij de leeftijd hoort. Ook vergelijken ouderen zich vaak met leeftijdsgenoten met een slechtere gezondheid (Cheng et al., 2007; Henchoz et al., 2008) of nemen zij andere aspecten van gezondheid mee in hun oordeel dan jongere ouderen (Simon et al., 2005; Peersman et al., 2012). Zo kunnen zij hun gezondheid toch als positief beoordelen.
Vijf procent (5%) van de volwassenen ervaart hun eigen gezondheid als (heel) slecht. Het ervaren van een (heel) slechte gezondheid komt vaker voor onder vrouwen en in oudere leeftijdsgroepen. In 2013 gaf 2% van de Curaçaoënaars aan hun eigen gezondheid als (heel) slecht te ervaren.
Figuur: Percentage volwassenen naar geslacht en leeftijd dat de eigen gezondheid in het algemeen ervaart als (heel) goed, 2017
Bron: Nationale Gezondheidsenquête 2017
Volwassenen met een hogere socio-economische status ervaren hun eigen gezondheid vaker als (heel) goed. Dat wil zeggen, hoe hoger het opleidingsniveau en hoe makkelijker men rond komt met het huishoudinkomen, hoe vaker volwassenen hun eigen gezondheid als (heel) goed ervaren. Van de volwassen die geen enkele moeite hebben om rond te komen ervaart 82% een (heel) goede gezondheid, bij de groep volwassenen die grote moeite heeft om rond te komen is dat 53%.
Het ervaren van een (heel) slechte gezondheid komt vaker voor onder laagopgeleiden en onder mensen die moeite hebben om rond te komen.
Figuur: Percentage volwassenen naar socio economische status dat de eigen gezondheid in het algemeen ervaart als (heel) goed, 2017
Bron: Nationale Gezondheidsenquête 2017
Het percentage mensen in de bevolking dat zich (zeer) gezond voelt is gedaald sinds 2011 . Tussen 2013 en 2017 is het aantal mensen met een goede ervaren gezondheid stabiel.
Figuur: Trends ervaren gezondheid volwassenen in Curaçao, 2011-2017
Bron: Nationale Gezondheidsenquête 2013 & 2017; Census 2011
Ervaren gezondheid is oordeel over eigen gezondheid. Ervaren gezondheid, ook wel subjectieve gezondheid of gezondheidsbeleving genoemd, weerspiegelt het oordeel over de eigen gezondheid. Ervaren gezondheid is een samenvattende gezondheidsmaat van alle relevante gezondheidsaspecten voor de persoon in kwestie.
Deze onderliggende gezondheidsaspecten variëren per persoon, maar hebben vaak betrekking op zowel de lichamelijke als de geestelijke gezondheid. Voorbeelden zijn ziekten, lichamelijke beperkingen en handicaps, fitheid, vermoeidheid en depressieve gevoelens. Ook leefstijlfactoren, zoals voeding, roken en lichamelijke activiteit kunnen het oordeel over de eigen gezondheid mede bepalen: 'Ik wandel iedere dag, dus ik ben gezond' (Volksgezondheidinfo, 2017).
Ervaren gezondheid is een sterke voorspeller van sterfte. Hoe slechter iemand zijn of haar eigen gezondheid ervaart, hoe hoger de kans op overlijden. Dit lijkt een open deur, maar er zijn weinig maten die zo sterk voorspellend zijn voor sterfte. Bovendien blijft deze sterke relatie tussen ervaren gezondheid en sterfte bestaan nadat rekening gehouden is met een groot aantal andere factoren waarvan bekend is dat ze sterfte voorspellen, zoals leeftijd, objectieve gezondheidsmaten (zoals ziekten, bloeddruk) en andere relevante medische, leefstijl- en psychosociale factoren (Idler & Benyamini, 1997, Benyamini & Idler, 1999, DeSalvo et al., 2006; zoals gelezen in volksgezondheidinfo, 2017).
Ervaren gezondheid is een subjectieve maat. De belangrijkste verklaring voor het sterke verband tussen ervaren gezondheid en sterfte is dat ervaren gezondheid een meer omvattende maat is van gezondheid dan objectieve gezondheidsmaten. Een slechte subjectieve ervaren gezondheid reflecteert bijvoorbeeld ook een onderliggende preklinische ziekte, de ernst of verslechtering van de aanwezige ziekten (Jylhä, 2009, Benyamini, 2011; zoals gelezen in volksgezondheidinfo, 2017).
Census: Een Census geeft op een bepaald moment inzicht in de leefomstandigheden van de bevolking. Een vergelijking met de resultaten van eerdere tellingen maakt het mogelijk om een beeld te vormen van de ontwikkelingen in het verleden en de mogelijkheid om te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen in de tijd. De Census is in Curaçao 5 keer uitgevoerd: in 1972, 1992, 2001 en in 2011.
NGE Curaçao: De Nationale Gezondheidsenquête (NGE) is een representatief bevolkingsonderzoek en gaat over zelfstandig wonende volwassenen van 18 jaar en ouder. Het doel van de NGE is om een actueel beeld te krijgen in de gezondheidsstatus, de leefstijl en het gebruik van zorgvoorzieningen van volwassenen in Curaçao. De NGE wordt sinds 2013 iedere vier jaar door het Volksgezondheid Instituut Curaçao (VIC) uitgevoerd.
Centraal Bureau voor de Statistiek (2011). Gezondheid en beperkingen in Curaçao. Willemstad, Centraal Bureau voor de Statistiek.
Cheng ST, Fung H, Chan A. Maintaining self-rated health through social comparison in old age. J Gerontol B Psychol Sci Soc Sci. 2007;62(5):P277-85.
Gezondheidsmonitor (2012). Geraadpleegd via https://www.cbs.nl/nl-nl/maatwerk/2013/37/uitkomsten-gezondheidsmonitor-2012.
Henchoz K, Cavalli S, Girardin M. Health perception and health status in advanced old age: A paradox of association. Journal of Aging Studies. 2008;22(3):282-290.
Hoeymans N, Feskens EJ, van den Bos GA, Kromhout D. Age, time, and cohort effects on functional status and self-rated health in elderly men. Am J Public Health. 1997;87(10):1620-5.
Idler EL, Benyamini Y. Self-rated health and mortality: a review of twenty-seven community studies. J Health Soc Behav. 1997;38(1):21-37.
Kempen GIJM, Ormel JJ. Dagelijks functioneren van ouderen. Assen: Van Gorcum & Comp; 1996.
Peersman W, Cambier D, de Maeseneer J, Willems S. Gender, educational and age differences in meanings that underlie global self-rated health. International Journal of Public Health. 2012;57(3):513-523.
Rohlfsen LS, Jacobs-Kronenfeld J. Gender Differences in Trajectories of Self-Rated Health in Middle and Old Age: An Examination of Differential Exposure and Differential Vulnerability. J Aging Health. 2014;26(4):637-662.
Simon JG, De Boer JB, Joung IMA, Bosma H, Mackenbach JP. How is your health in general? A qualitative study on self-assessed health. Eur J Public Health. 2005;15(2):200-8.
Simon SR, Majumdar SR, Prosser LA, Salem-Schatz S, Warner C, Kleinman K, et al. Group versus individual academic detailing to improve the use of antihypertensive medications in primary care: a cluster-randomized controlled trial. Am J Med. 2005;118(5):521-8.
Verstraeten S., Jansen I., Pin R. & Brouwer W. (2013). De nationale gezondheidsenquête Curaçao 2013: methodologie en belangrijkste resultaten. Volksgezondheid Instituut Curaçao, Willemstad.
Verstraeten S., Griffith-Lendering, M.F.H, & Pin R. (2017). De nationale gezondheidsenquête Curaçao 2017: de belangrijkste resultaten, methode en tabellen, Volksgezondheid Instituut Curaçao, Willemstad.
Volksgezondheidenzorg.info (2017). Geraadpleegd via https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/ervaren-gezondheid/cijfers-context/huidige-situatie#definities RIVM: Bilthoven, 7 januari 2018.