search
close
In Curaçao heeft 2% van de volwassenen depressieve klachten in de 2 weken voor het interview. Bij vrouwen komt dit vaker voor dan bij mannen (3% vs. 1%). Het percentage volwassenen met depressieve klachten is het hoogst onder 18- tot 24-jarigen. Depressieve klachten zijn gemeten met behulp van de ‘8-item Patient Health Questionnaire Depression Scale (PHQ-8)’ (Kroenke et al., 2008). Dit instrument bestaat uit 8 vragen over de ernst van depressieve klachten.
Depressie is wereldwijd één van de meest voorkomende ziekten. In Europa staat depressie in 2012 op de vierde plaats op de ranglijst van aandoeningen die de meeste ziektelast veroorzaken (Murray et al., 2012). Mensen die lijden aan een depressie hebben een hoger risico op zelfmoord, maar ook op kanker en hartziekten (Batty etr al., 2017; Rugulies, 2001).
Figuur: percentage volwassenen met depressieve klachten naar geslacht en leeftijd, 2017
Bron: Nationale Gezondheidsenquête 2017
Bij Curaçaoënaars met een lagere socio-economische status komen depressieve klachten het vaakst voor. Dat wil zeggen, Curaçaoënaars die grote moeite hebben om rond te komen van hun huishoudinkomen en Curaçaoënaars met een laag opleidingsniveau hebben het vaakst last van depressieve klachten (10% en 6% respectievelijk). Bij laagopgeleiden komen depressieve klachten vaker voor dan bij midden- en hoogopgeleiden.
Figuur: percentage volwassenen met depressieve klachten naar opleidingsniveau en mate van rondkomen, 2017
Bron: Nationale Gezondheidsenquête 2017
Depressieve stoornis. Het huidige handboek voor psychische stoornissen (DSM-5; American Psychiatric Association. DSM-5 Task Force., 2014) stelt dat er sprake is van een depressieve stoornis wanneer aan alle van de volgende criteria (A t/m E) is voldaan:
Criteria ter classificatie van de depressieve stoornis
| A
|
Minstens vijf van de volgende symptomen zijn minstens twee weken aaneengesloten aanwezig geweest en wijken af van het eerdere functioneren; ze zijn gedurende het grootste deel van de dag en bijna elke dag aanwezig; minstens één van de symptomen is ofwel (1) een sombere stemming, ofwel (2) verlies van interesse of plezier:
|
| 1. Sombere stemming
|
|
| 2. Verlies van interesse of plezier in (bijna) alle activiteiten
|
|
| 3. Significant gewichtsverlies zonder dieet, gewichtstoename, of duidelijk afgenomen of toegenomen eetlust
|
|
| 4. Slaapproblemen
|
|
| 5. Psychomotorische traagheid of juist opwinding
|
|
| 6. Vermoeidheid of verlies van energie
|
|
| 7. Gevoelens van waardeloosheid of extreme/onterechte schuld
|
|
| 8. Verminderd denkvermogen, concentratie, of besluiteloosheid
|
|
| 9. Preoccupatie met de dood, bijvoorbeeld suïcidegedachten
|
|
| B
|
De symptomen veroorzaken sterk lijden of beperkingen in belangrijke gebieden van functioneren
|
| C
|
De symptomen kunnen niet worden toegeschreven aan een middel of somatische aandoening
|
| D
|
De symptomen kunnen niet verklaard worden door een psychotische stoornis
|
| E
|
Er heeft zich nooit een manie of hypomanie voorgedaan
|
Naast de genoemde criteria, dient te worden aangegeven of er sprake is van specificaties zoals de aanwezigheid van angst of psychotische kenmerken, de ernst en het beloop van de stoornis (Volksgezondheidenzorg.info, 2020).
NGE Curaçao: De Nationale Gezondheidsenquête (NGE) is een representatief bevolkingsonderzoek en gaat over zelfstandig wonende volwassenen van 18 jaar en ouder. Het doel van de NGE is om een actueel beeld te krijgen in de gezondheidsstatus, de leefstijl en het gebruik van zorgvoorzieningen van volwassenen in Curaçao. De NGE wordt sinds 2013 iedere vier jaar door het Volksgezondheid Instituut Curaçao (VIC) uitgevoerd.
American Psychiatric Association (2014). DSM-5 Task Force. Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5. Washington, D.C.: American Psychiatric Publishing.
Batty, G.D., Russ, T.C., Stamatakis, E.,Kivimäki, M. (2017). Psychological distress in relation to site specific cancer mortality: pooling of unpublished data from 16 prospective cohort studies. BMJ, 356 :j108.
Kroenke, K., Strine, T.W., Spitzer, R.L., Williams, J.B.W., Berry, J.T., Mokdad, A.H. (2008). The PHQ-8 as a measure of current depression in the general population. Journal of Affective Disorders, doi:10.1016/j.jad.2008.06.026
Murray CJL, Vos T, Lozano R, Naghavi M, Flaxman AD, Michaud C, et al (2012). Disability-adjusted life years (DALYs) for 291 diseases and injuries in 21 regions, 1990-2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010. Lancet, 380(9859), 2197-223.
Rugulies, R. (2001). Depression as a predictor for coronary heart disease: A review and meta-analysis. American Journal of Preventive Medicine, 23, 51-61.
Verstraeten S., Jansen I., Pin R. & Brouwer W. (2013). De nationale gezondheidsenquête Curaçao 2013: methodologie en belangrijkste resultaten. Volksgezondheid Instituut Curaçao, Willemstad.
Verstraeten S., Griffith, M., & Pin R. (2017). De nationale gezondheidsenquête Curaçao 2017: de belangrijkste resultaten, methode en tabellen, Volksgezondheid Instituut Curaçao, Willemstad.
Volksgezondheidenzorg.info (2020). Geraadpleegd via https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/stemmingsstoornissen/cijfers-context/huidige-situatie#definitie--node-definitie-van-de-depressieve-stoornis
RIVM: Bilthoven, 19 mei 2020