Seksual - Komportashon seksual riesgoso

Uso promedio di kondon serka mucha di 13 pa 15 aña, kompará ku promedio di Karibe 

E porsentahe di mucha di skol den e grupo di 13 pa 15 aña ku a usa un kondon e último biaha ku nan a tene relashon seksual ta serka di e promedio di Karibe (63%).

Na Kòrsou, e porsentahe di mucha di 13 pa 15 aña ku a yega di tene relashon seksual ta mas abou ku e promedio di Karibe (21% vs. 30%). Serka e muchanan di 13 pa 15 aña na Kòrsou ku a yega di tene relashon seksual, e porsentahe ku tabatin nan promé eksperensia seksual promé ku nan a kumpli 14 aña tambe ta mas abou ku e promedio di Karibe (51% vs. 69%).

Gráfiko: komportashon seksual riesgoso serka mucha di skol di 13 pa 15 aña na Kòrsou i den Karibe

 Fuente: WHO, Global School-based Student Health Survey

Na Kòrsou, tin ménos uso di kondon serka mucha di skol kompará ku Hulanda

Na Hulanda, e porsentahe di mucha di skol ku a yega di tene relashon seksual ta hopi (10%) mas abou ku na Kòrsou (28%). Kompará ku Hulanda, e porsentahe di mucha di skol na Kòrsou ku a usa kondon e último biaha ku nan a tene relashon seksual ta mas abou; na Hulanda ta 67% di mucha di skol i na Kòrsou, 56% di mucha di skol.

Data disponibel

Hustifikashon

Definishon

Komportashon seksual riesgoso i salú seksual

Komportashon seksual riesgoso ta komportashon seksual ku ta trese kuné un riesgo di SOA òf di embaraso indeseá. Ta konsiderá ku e siguiente aspektonan di komportashon seksual ta riesgoso (Volksgezondheidinfo, 2020):

  • Relashon seksual riesgoso: Keda sin usa kondon durante e último kontakto seksual ku un partner ku bo no ta den un relashon kuné
  • Riesgo di embaraso no planiá: Keda sin usa antikonseptivo, si ta trata di un hende muhé (di 16 pa 49 aña) ku tabata aktivo seksualmente den e último 12 lunanan, ku no tabata na estado i ku no ker a haña yu
  • Uso di kondon e último biaha ku bo a tene relashon seksual (12 te ku 16 aña)

Método

ENS Kòrsou: Enkuesta Nashonal di Salú (ENS) ta un enkuesta representativo di e poblashon adulto di 18 aña p’ariba ku ta biba riba nan mes. Meta di ENS ta di duna un bista aktualisá di situashon di salú i estilo di bida di poblashon adulto na Kòrsou, i tokante kon nan ta usa e servisionan di kuido. For di 2013, Volksgezondheid Instituut Curaçao (VIC) ta tene un ENS kada kuater aña.

GSHS Curaçao 2015: Global School-based Student Health Survey (GSHS) ta un enkuesta di salú bou di mucha di skol di 12 te ku 17 aña. E ta forma parti di e investigashon GSHS internashonal, di Organisashon Internashonal di Salú (WHO). Meta di GSHS ta di haña un bista aktualisá di komportashon di mucha di skol na Kòrsou ku por afektá nan salú, i tambe tokante nan bienestar. Na Kòrsou, a tene e enkuesta pa di promé bes na 2015.

Fuente

Cijntje G, Cijntje C. (2014) Biba Amor – VSBO-scholieren, seksualiteit en seksuele vorming: een effectenonderzoek naar de vernieuwde versie van het lespakket “Biba Amor”. Willemstad, Curaçao. 

De Looze M, Van Dorsselaer S, De Roos S, Verdurmen J, Stevens G, Gommans R, et al. HBSC 2013. Gezondheid, welzijn en opvoeding van jongeren in Nederland. [Internet]. 2014. Available from: http://www.hbsc-nederland.nl/uploads/publicaties/openbaar/HBSC_Rapport_2013.pdf.

Hellings E. (2010). Jong (&) Moeder. Federatie Antilliaanse Jeugdzorg, Curaçao.

Boersma A, Alberts J, Bruijn J De, Meyboom BJ, Kleiverda G. (2012). Termination of pregnancy in Curaçao: need for improvement of sexual and reproductive healthcare. Glob. J. Health Sci., 4:30–8.

Verstraeten S. (2016). The Curacao Global School-based Student Health survey (GSHS) Study 2015. Volksgezondheid Instituut Curaçao, Willemstad.

Verstraeten S., Jansen I., Pin R. & Brouwer W. (2013). De nationale gezondheidsenquête Curaçao 2013: methodologie en belangrijkste resultaten. Volksgezondheid Instituut Curaçao, Willemstad.

Verstraeten S., Griffith - Lendering, M.F.H, & Pin R. (2017). De nationale gezondheidsenquête Curaçao 2017: de belangrijkste resultaten, methode en tabellen, Volksgezondheid Instituut Curaçao, Willemstad.

Volksgezondheideninfo (2020). Seksueel risicogedrag. Geraadpleegd via https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/seksueel-risicogedrag/cijfers-context/huidige-situatie#definitie--node-seksueel-risicogedrag-en-seksuele-gezondheid RIVM, 14 maart 2020.

World Health Organization (WHO). Global School-based Student Health Survey (GSHS).