Jaarlijks ruim 600 nieuwe gevallen van kanker onder mannen en vrouwen in Curaçao

Tussen 2009 en 2011 werden er 1.824 nieuwe gevallen van kanker vastgesteld (gemiddeld 608 per jaar): 1.042 bij mannen en 782 bij vrouwen. Mannen hebben meer kans om kanker te krijgen dan vrouwen. De kankerincidentie in deze periode bedroeg 349 per 100.000 mannen en 207 per 100.000 vrouwen.

Meeste nieuwe gevallen van kanker op oudere leeftijd

De kans op kanker neemt sterk toe met de leeftijd voor mannen en vrouwen. Voor 70-jarigen en ouder blijft de kans op een kanker diagnose nagenoeg onverminderd hoog.

In leeftijdsgroep van 20 tot 50 jaar meer kanker bij vrouwen

In de leeftijdsgroep van 20 tot 50 jaar komt kanker vaker voor bij vrouwen, doordat borstkanker en kanker van de vrouwelijke geslachtsorganen (baarmoederhalskanker en baarmoederkanker) in deze leeftijdsgroep relatief vaak voorkomen. Vanaf de leeftijd van 50 jaar komt kanker veel vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Dit komt vooral doordat prostaatkanker en longkanker vaker voorkomen bij mannen van 50 jaar en ouder.

Figuur: jaarlijkse incidentie kanker per 100.000 personen naar geslacht en leeftijd, 2009–2011

Bron: IARC cancer incidence database; Kankerregistratie Analytisch Diagnostisch Centrum N.V., ICD10-code C00-D96bC44, DX, X

Diverse risicofactoren voor kanker

Er zijn diverse factoren die van invloed zijn op het ontstaan en de ernst van kanker. Bij veel vormen van kanker spelen genetische factoren een rol. De leefstijlfactoren roken, ongezonde voeding, alcoholgebruik en onvoldoende bewegen verhogen, in meer of mindere mate, het risico op het krijgen van kanker en/of zijn van invloed op de ernst. Hetzelfde geldt voor overgewicht. Blootstelling aan asbest kan leiden tot longvlies- en buikvlieskanker en (in samenhang met roken) tot longkanker. Ook bepaalde bacterie- en virusinfecties kunnen leiden tot het ontstaan van kanker. Een bekend voorbeeld is infectie met het humane papillomavirus (HPV), dat tot baarmoederhalskanker kan leiden. Ten slotte kunnen zowel ioniserende straling (bijvoorbeeld afkomstig van radon) als UV-straling (zonlicht) leiden tot het ontstaan van kanker. Een bekend voorbeeld van kanker als gevolg van blootstelling aan zonlicht is huidkanker (Volksgezondheidinfo, 2020).

Tabel: risicofactoren voor kanker (Volkgezondheidinfo, 2020)

Meest gediagnosticeerde vorm van kanker verschilt per leeftijd

Kanker is een verzameling van aandoeningen waarvan de prevalentie verschillend verdeeld is over de leeftijdsgroepen. Hierdoor ontstaat een divers beeld als de afzonderlijke leeftijdsgroepen worden bekeken.

Prostaatkanker meest gediagnosticeerde kanker 

De vijf meest voorkomende kankervormen vormen samen 67% van alle nieuwe kankergevallen in Curaçao. Dit zijn:

1. Prostaatkanker (163 per 100.000 mannen)
2. Borstkanker (81 per 100.000 vrouwen)
3. Darmkanker (45 per 100.000 mannen en 26 per 100.000 vrouwen)
4. Longkanker (24 per 100.000 mannen en 6 per 100.000 vrouwen)
5. Lymfoomkanker (Hodgkin en Non-Hodgkin) (14 per 100.000 mannen en 11 per 100.000 vrouwen)

Figuur: aantal nieuwe gevallen van kanker naar kankersoort (2009–2011)

Bron: IARC cancer incidence database; Kankerregistratie Analytisch Diagnostisch Centrum N.V., ICD10-code C00-D96bC44, DX, X

Meeste kankervormen komen meer voor bij mannen dan bij vrouwen

Als de geslachts-gerelateerde vormen van kanker, zoals borstkanker en prostaatkanker, buiten beschouwing gelaten worden, blijkt dat bijna alle vormen van kanker vaker bij mannen voorkomen dan bij vrouwen.

Figuur: jaarlijkse incidentie kanker per 100.000 personen naar geslacht, 2009 – 2011

Bron: IARC cancer incidence database; Kankerregistratie Analytisch Diagnostisch Centrum N.V., ICD10-code C- ALL

Kanker (als ziektegroep) is na hart- en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak in Curaçao 

Tussen 2005 en 2007 zijn 853 personen overleden aan kanker; gemiddeld 284 gevallen per jaar (Paho mortality database, ICD10-code C00-D48). Kanker is (als ziektegroep) na hart- en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak in Curaçao.

De sterfte aan kanker per 100.000 personen neemt voor mannen en vrouwen sterk toe met de leeftijd, met uitzondering van mannen en vrouwen in de leeftijd van 80-84 jarigen, en vrouwen in de leeftijd van 60-64.

Voor de leeftijd van 45 komt sterfte aan kanker in iedere leeftijdsklasse vaker voor bij vrouwen dan bij mannen (met uitzondering van de leeftijdscategorie 1-4 jarigen, en 15-19 jarigen, waar het vaker onder mannen voor komt). Vanaf de leeftijd van 45 jaar komt sterfte aan kanker per 100.000 personen vaker voor onder mannen dan onder vrouwen, met uitzondering van de leeftijdscategorie 50-54 jarigen, waar het vaker onder mannen voorkomt.

Figuur: sterfte kanker per 100.000 personen, 2005-2007

Bron: Paho en WHO mortality database, ICD10-code C00-D48

Sterfte aan kanker: trend 1980–2007

In de periode 1980-2004 is het aantal personen dat is overleden aan kanker gestegen: van 179.0 per 100.00 personen in de periode 1980-1984 naar 150.9 per 100.000 personen in de periode 2000-2004.  

Figuur: sterfte aan kanker, 1980-2007

Bron: Paho en WHO mortality database, ICD10-code C00-D48